Расшыраная кніга Ахтары

Регістрацыйны нумар

P-000001127

Месца выдання/стварэння

Б. м.

Дата выдання/ стварэння

1577

Шыфр выдання

091/179

Аб’ём, памеры

02, 484, 001 л. (л. 01а, 02а, 484b, 001а пустыя) ; 24,5х14,6 см ; 25 радкоў на старонцы

Мова помніка
Удзельнікі стварэння
Актуальнае месца захавання
ОФХ архивных документов, старопечатных изданий и рукописей
Анатацыя

Назва ўказана на тытульным лісце. Твор вядомы пад назвамі: لغت الاخترى كبير (“Слоўнік аль-Ахтары вялікі”); لغت اخترى (“Слоўнік Ахтары”). Спіс з’яўляецца, магчыма, рэдакцыяй арабска-турэцкага слоўніка Ахтары. Дата напісання твора: 952/1545 г. Дата заканчэння перапіскі: 985/1577–1578 г.

Крыніцы

Flügel, G. Die Arabischen, persischen und türkischen Handschriften der Kaiserlich-Königlichen Hofbibliothek zu Wien. Bd. 1. Wien, 1865. № 114–115; Дмитриева, Л. В. Каталог тюркских рукописей Института востоковедения Российской академии наук. Москва, 2002. № 847–850, 880; Арабские, персидские и турецкие рукописи в государственных хранилищах Беларуси = Арабскія, персідскія і турэцкія рукапісы ў дзяржаўных кнігазборах Беларусі : каталог / Национальная академия наук Беларуси, Центр исследований белорусской культуры, языка и литературы, Институт языкознания им. Я. Коласа, Национальная библиотека Беларуси ; [сост.: Л. И. Станкевич, М. В. Тарелко ; науч. ред.: Д. Э. Севрук, И. А. Сынкова]. Минск : Беларуская навука, 2023. № 38

Калекцыя
Асаблівасці асобніка
Матэрыял пераплёту/картанажа
Упрыгожванне пераплёту/картанажа
Узрост пераплёту
Матэрыял кніжнага блока
Афармленне асобніка

Тэкст у рамцы з дзвюх ліній: тонкай чорнай і залатой з чорным контурам (л. 1b–2а), далей – з тонкай чырвонай лініі. Кустоды па-за рамкай. Фаліяцыя адсутнічае. На л. 1а шамса (5х5 см): фон выкананы золатам і цёмна-сіняй фарбай, арнамент кветкава-раслінны. На л. 1b, 2а падвойны унван (5,5х7,6 см): фон выкананы золатам і ярка-сіняй фарбай, арнамент кветкава-раслінны, картушы з залатым фонам, басмала.

Наяўнасць памет
Стан знешняга пакрыцця
Стан кніжнага блока
Дадатковая інфармацыя пра асаблівасці асобніка

Пераплёт усходні цвёрды, з клапанам: цёмна-карычневая казіная скура на кардоне, на згібе клапана светла-карычневая скура. На вечках рамкі: нітачныя (роспіс залатой фарбай) і стужачная (цісненне золатам), медальён (сярэднік-турундж) са спадарожнікамі: устаўкі з гарэльефным цісненнем аранжавай скуры па залатым фоне. На згібе клапана геаметрычны арнамент і дзве нітачныя рамкі (цісненне золатам). Папера ўсходняя, жоўтая, рознай таўшчыні, з ачосам, глянцаваная (л. 02, 1–484); еўрапейская жоўтая, тоўстая, шчыльная, з філігранню (л. 01, 001). Почырк: турэцкі насх. Чарніла чорнае, выдзяленне чырвоным, на л. 4а–50b – золатам. Тэкставае поле: 17х7,5 см.

Дзеянні з асобнікам

Захаванасць: пераплёт моцна пацёрты, на згібе клапана знізу скура парваная, адсутнічаюць фрагменты скуры на вуглах і тарцах, залатая фарба асыпалася; на асобных старонках сляды цвілі. Спіс рэстаўрыраваны.

Бытаванне асобніка

На л. 01а запіс алоўкам на рускай мове: “Лексикон. Сочинение Ахтери. С арабскаго на турецкий языки. Рукопись писанная в половине 16-го столетия Ахметом Бурским”. На л. 02а уладальніцкі запіс:محمد بن على (Мухамад б. Алі), верш на арабскай мове, дзве пячаткі. На л. 1а запіс аб перадачы рукапісу ў “вакф” медрэсэ пры мячэці г. Ахалцых у 1171 / 1757–1758 г. і авальная пячатка з тэкстам рэлігійнай формулы. На ўнутраным баку ніжняга вечка экслібрыс Ф. І. Паскевіча. З калекцыі І. Ф. Паскевіча.

Былыя ўладальнікі